Choroba tętnic kończyn dolnych

W przypadku choroby tętnic kończyn dolnych wielu z pacjentów nie odczuwa żadnych objawów, a schorzenie diagnozuje się poprzez stwierdzenie nieobecności tętna lub z wykorzystaniem wskaźnika ABI. Osoby, które mają nietypowe objawy wskazujące na to schorzenie skarżą się najczęściej na ból łydek pojawiający się podczas chodzenia, a ustępujący w czasie spoczynku. Jeśli doszło do niedrożności proksymalnego odcinka tętnicy pacjenty skarżą się także na ból ud oraz pośladków promieniujący od łydek. Takie izolowane chromanie występuje stosunkowo rzadko, mając swoje źródło w ciężkiej chorobie tętnic biodrowych wewnętrznych. Chromanie przestankowe może być także wywołane zwężeniem lędźwiowego odcinka kręgosłupa lub innymi schorzeniami od których należy je rozróżnić w trakcie prowadzenia diagnostyki, chociażby stosując kwestionariusz Edinburgh Claudification sprawdzający się w badaniach przesiewowych i diagnostyce tegoż chromania.

W przypadkach cięższych zachodzi możliwość, że pacjenci sygnalizować będą także ból występujący w spoczynku, a nawet w pozycji leżącej (III stopień wg Fontaine’a). Ból spoczynkowy pojawia się najczęściej w stopach, często stale oziębionych. Ciężkie niedokrwienie kończyny przejawia się owrzodzeniami oraz martwicą.

W badaniach diagnostycznych podstawowym wskaźnikiem jest ABI, które u zdrowych osób wynosi >1,0. LEAD rozpoznaje się zwykle gdy wskaźnik ten wynosi <0,9, dodatkowo prowadząc pomiar ABI także po wysiłku fizycznym można zdiagnozować LEAD u osób nie dających objawów choroby w czasie pomiaru w spoczynku. Test wysiłkowy na bieżni ruchomej jest także stosunkowo przydatny w różnicowaniu chromania o pochodzeniu naczyniowym, np. wskutek spadku ciśnienia tętniczego po wysiłku, z chromaniem o przyczynach neurogennych.

Badania ultrasonograficzne, takie jak obrazowanie z wykorzystaniem DUS, pozwalają na uzyskanie danych związanych z anatomią tętnic oraz przepływem krwi. W celu uzyskania wszystkich niezbędnych informacji do dalszego postępowania u większości chorych na LEAD wystarczającymi badaniami jest wskaźnik ABI wraz z obrazowaniem DUS. Zapewniają one także informacje zarówno na temat umiejscowienia zmian miażdżycowych jak i ich ciężkości.

W celu uzyskania bardziej szczegółowych danych stosuje się z powodzeniem metodę CTA, z wykorzystaniem technologii MDCT, metodę MRA w celu wizualizacji tętnic dolnych oraz cyfrową angiografię substrakcyjną w celu uwidocznienia aorty i obwodowych tętnic. Możliwe jest również prowadzenie innych badań nieinwazyjnych, tj. odcinkowego pomiaru ciśnienia tętnicznego, pletyzmografii, przepływometrii doplerowskiej, przezskórnego pomiaru ciśnienia parcialnego tlenu oraz żylnej pletyzmografii okluzyjnej.

W związku z tym, że pacjenci z chorobą tętnic kończyn dolnych mają podwyższone ryzyko zapadalności na inne incydenty choroby sercowo-naczyniowej, konieczne jest ich objęcie wtórną profilaktyką zwłaszcza że pacjenci u których LEAD przebiega bezobjawowo nie mają wskazań do rewaskularyzacji. Profilaktyka zakłada zmniejszenie objawów, zwiększenie dystansu marszu oraz poprawa jego komfortu. Z powodzeniem stosuje się regularny trening marszowy jako formę leczenia oraz farmakoterapię (cilostazol, naftidrofuryl, pentoksyfilina, karnityna, propionylo-L-karnityna, buflomedil, leki hipotensyjne, przeciwpłytkowe oraz obniżające poziom lipidów).